Sáu năm đầu dạy ở Nữ
Trung Học Nha Trang (sau đổi ra Huyền Trân) tôi nhận
được cả thảy…17 lá thư tỏ t́nh của
học tṛ, hầu hết là học sinh lớp Đệ
Tứ (lớp 9 ngày nay). Đấy là lứa tuổi
đầy háo hức đi t́m “t́nh yêu đầu tiên”
làm thứ “tṛ chơi cuối cùng” cho tuổi trẻ
con theo cách nhận xét của người Nga. Nhiều
trường khác tôi cộng tác cũng có lắm nữ
sinh (VH, KM, VS, TT, ĐK, VHQĐ, ĐHDH) nhưng nói chung
chả có bức thư t́nh nào, chỉ có năm bảy
thư tṛ chuyện ḷng ṿng chứ không đả động
việc “mong được ở cạnh thầy suốt
đời…” (Tôi có hơi nghi ngờ là ở kiếp
trước ḿnh chẳng may “đạp vía” nhằm
Đông Gioăng ( Don Juan ) hay Sở Khanh
ǵ đó cũng nên!)
Ở vào giai đoạn trẻ khỏe
ấy của ḿnh, thật chẳng dễ ǵ dửng
dưng vô t́nh trước cơ hội hấp dẫn
chết người nọ, thế nhưng tôi đành
phải ngậm ngùi để mặc cho nó vuột khỏi
tầm tay, bởi tuy chưa tới tuổi năm
mươi nhưng tôi đă “tri thiên mệnh”. Theo tôi,
để lèo lái hữu hiệu đời ḿnh, ư thức
“Thuận mệnh” là điều vô cùng trọng yếu.
Các bức thư nọ được
tôi bảo quản đặc biệt cho đến
ngày một cuộc hôi của ngu ngốc chấm dứt
thời kỳ tồn tại của chúng. Tôi dám
đánh cuộc là phần lớn các cô gửi thư ngày
ấy nay đă quên béng “tṛ chơi” của ḿnh từ
lâu. Lúc nhận được thư, tôi lặng thinh
không phúc đáp, cũng chẳng t́m cách gặp riêng cô
nào (bởi tôi biết rất chắc loại chuyện
như thế đến tai bà Hiệu Trưởng, nhất
định là bà sẽ “lá chuối lót tay” xách cổ tôi
ném một cú xa tít tắp phá thật sâu tổng số
kỷ lục ném đĩa ở các kỳ Olympic
như chơi!). Tôi cứ tưởng như thế là
yên ổn, chợt một hôm ông bạn Đoàn Văn Sảng
tiết lộ chuyện động trời: “Sáu
năm nay, không lúc nào ḿnh quên ổng…”.
Đấy là lời tâm sự trong thư một cô nọ
gởi cho bạn cũ vốn là em vợ anh ta. (Mang
theo một mảnh t́nh đơn phương như thế
ở tỉnh lẻ mà bảo quản lâu bền đến
thế giữa môi trường Đại Học chốn
phồn hoa đô hội thật đáng cho là chung t́nh
có đẳng cấp! Sự “nói tới nói lui” của
ông bạn họ Đoàn làm lởn vởn trong trí tôi
câu “dạy khôn” của nhà tư tưởng Pháp “Hăy nên
lấy người yêu ḿnh, đừng nên lấy
người ḿnh yêu” khiến tôi nảy ư định
“làm một cái ǵ đó” cho đời ḿnh nhưng rồi
tôi lại lo lắng: Biết đâu năm thứ bảy
nầy cô ta lại thấm nhuần sâu sắc hơn
tôi về lời dạy kia th́ kể như ḿnh … xôi hỏng
bỏng không!). Chao ôi! phải chi ngày
trước tôi đừng coi bói.
Năm 1973, ở Viện Đại
Học Duyên Hải, giáo sư Lê Hữu M. cho sinh viên trần
thuyết nhằm kiểm tra quan điểm về t́nh
yêu thầy tṛ qua tác phẩm Thung Lũng T́nh Yêu của
Lệ Hằng (thuyết tŕnh viên là Trần Ngọc T.
lớp Việt Hán II).
=*=
Tiếp (1)
Ông M. theo dơi chăm chú v́ đấy
là chuyện của ổng, c̣n tôi chỉ nghe loáng thoáng
gọi là giữ “phép lịch sự”, nào ngờ lúc tàn
cuộc, đột nhiên ông dùng vai hích nhẹ tôi:
-
Cậu lên kết luận đi!
Th́ ra bản thân tôi đă lọt vào
tầm ngắm “kiểm tra quan điểm” của ông
vậy mà ông chẳng hề báo sớm vài phút cho tôi chuẩn
bị! Kể
cũng “ác” thật!
Tôi cảm ơn nầy nọ theo thông lệ
rồi ôn tồn phát biểu :
-
Anh T. cổ vũ cho t́nh yêu thầy
tṛ khá tích cực đấy! Tôi có cảm nhận anh giống
như một người lính đứng trong lô cốt
“t́nh yêu thầy tṛ”, chẳng sợ ai tập kích phía
sau, cứ thả sức xả đạn về mọi
phía những kể tấn công nó. Thật ra T́nh yêu thầy
tṛ không dễ bảo vệ như thế đâu.
Dư luận xă hội tấn công áp đảo lắm.
Làm nghề dạy mà không được
học tṛ yêu ḿnh, đấy là nhà giáo thất bại
nhưng nếu coi thứ T́nh yêu ấy là T́nh yêu khác
phái th́ thất bại ngay từ đầu c̣n đỡ
tệ hại hơn. T́nh yêu thầy tṛ chỉ có giá trị
thực sự khi cả hai đă là thầy tṛ cũ của
nhau.
Đúng như người đời
thường nói : “việc người
th́ sáng, việc ḿnh th́ quáng”. Tôi “giữ ḿnh” như vậy
nhưng rồi không được như vậy. Mấy
tháng sau đó, tôi bị gục ngă trước một
nữ sinh đầy hồn nhiên, cô ta gần như
không coi đấy là điều cấm kỵ, cần
giấu giếm. Tôi gặp phải hai phản ứng
kín đáo nhưng khá cụ thể:
Phản ứng thứ nhất từ
phía bà Hiệu Trưởng. T́nh cờ gặp bà trong
pḥng Tổng Giám Thị, bà nhập đề không rào
đón ǵ:
-
Ḿnh biết chuyện anh và X. rồi.
Được đấy! nhưng
phải để yên cho cô ta tốt nghiệp đă.
Ḿnh quen gia đ́nh ấy lắm. Có cần ḿnh nói giúp
cho.
Tôi chỉ cười cười,
không gật cũng chẳng lắc. Bà đâu biết rằng
cô ta đă giao kết với tôi một điều kiện
có vẻ … chẳng giống ai:
Hôm ấy, sau một hồi lặn
hụp chán chê, tôi lên bờ đi lững thững dọc
mé biển để góp nhận ánh nắng mai cùng ngắm
kẻ quen người lạ. Chợt từ mé nước
vang lên tiếng chào hơi mạnh:
-
Thầy!
Tôi chưa kịp nhớ ra tên cô ta
th́ vừa may cô ta tự xưng tên:
-
Ba X. (mă hóa tên cô ta) khen chữ thầy
đẹp lắm!
-
Ba X. thấy chữ thầy ở
đâu?
-
Ở Thành Tích Biểu …
-
Thầy phê ǵ?
-
Phê: Vô kỷ luật – Không xếp
hàng vào lớp.
Tôi đổi đề tài:
-
Bơi khá chứ?
Gật
-
Dám thi không?
Gật.
-
Cho X. bơi trước, Thầy
đuổi kịp tức X. thua đấy nhé!
Lại gật.
Tôi hô mạnh “Bắt đầu!” X
cắm cổ bơi mải miết. Tôi giả bộ
nóng máu ăn thua, bơi rượt theo bén gót nhưng vẫn
cố t́nh giữ nguyên khoảng cách một sải tay.
Đến lúc nghe X hô “Thua!” bằng
một giọng mệt mỏi, tôi dừng ngay lại.
Nếu ngay lúc ấy nàng đuối sức th́ tôi nguy
to v́ cách bờ quá xa, chỉ có hai người chúng tôi
trơ trọi giữa trời xanh nước biếc.
Những đợt sóng xô đẩy nhau ồ ạt
cuồn cuộn vào bờ khiến chúng tôi không c̣n nhận
ra nổi quan cảnh sinh động của đám
người li ti thoắt mất đi, thoắt hiện
lại phía bờ xa tít. Tôi bất chợt nghĩ đến
điều nguy hiểm rùng rợn có thể xảy ra
cho kẻ bơi xa bờ. Tôi nh́n sâu vào mắt cô ta xem
cô ta có bị ám ảnh bởi nỗi sợ ấy
không, thế nhưng cô nàng có vẻ khá b́nh thản, vẻ
mặt phảng phất chút tinh ranh.
-
Thầy à?
-
Ǵ vậy?
-
X. có việc này bàn với thầy,
thầy nghe thử ra sao nhé!
-
Ừ…! Việc ǵ?
-
X. nói điều nầy xin thầy
đừng giận X. hỉ. Thầy bói coi cho X,
đoán rằng mối t́nh đầu của X sẽ
tan vỡ. Mối t́nh thứ hai mới bền vững.
Thầy làm mối t́nh đầu cho X. nhé! Được
không thầy?
Tim tôi nhói lên trong tích tắc. Nếu
bấy giờ có nhà phẫu thuật nào rạch nhanh ngực
tôi, chắc người ta bắt gặp một quả
tim tím ngắt v́ động mạch chủ “đ́nh
công” đột ngột. Có thể coi cô ta là kẻ hồn
nhiên nhất trên
đời, trước đấy không có và
sau này có lẽ cũng không.
Tôi ngần ngừ nửa giây rồi
ấp úng:
-
Như vậy … cũng được!
Tôi ngoan ngoăn nhận vai “người
yêu bản nháp” v́ thật dạ nghĩ rằng thần
Cupidon chỉ có thể hào phóng với tôi đến mức
độ ấy. X. vô t́nh khiến tôi nhớ đến
cô thầy bói sáng Thanh Ṛon trẻ đẹp, dáng vẻ
quư phái đă “phán” sau khi xem chỉ tay cho tôi:
-
Sau này anh sẽ dạy rất nhiều
nữ sinh. Rất nhiều cô đến với anh
nhưng chẳng ai đi đến cùng đâu. Số
phận của anh là thế đấy! Nếu cải
số, anh nhất định buộc phải nhận
một trong hai kết cuộc bi thảm, hoặc tử
biệt hoặc là sinh ly, tan vỡ hết
lần nầy đến lần khác. Đành phải
chia buồn với anh thôi. Nếu liều lĩnh anh cũng
chỉ có đôi dịp hạnh phúc ngắn ngủi.
Tôi không thể nói khác để làm vừa ḷng anh khi những
đường chỉ tay của
anh đă xác định như thế, mà người
quan sát lại là tôi.
Mấy tháng sau cuộc xem bói ngán ngẩm
nọ, khi bốc thăm nơi thực tập, tôi “bắt”
nhằm trường Đồng Khánh! Lởn vởn
trong trí tôi là câu thơ truyện Kiều:
Đă
tin việc trước, ắt nhằm điều sau.
(chữ “tin” của Nguyễn Du ở
đây ngụ ư là “trúng đích” chứ không phải “tin
tưởng”)
Đó là ngọn nguồn của sự
OK quá mau mắn của tôi khi X vừa nói xong lời
đề nghị. Và đấy cũng là lư do cho khi
chia tay sau đó mấy năm chúng tôi chả ai mất
giọt nước mắt nào. Phải chi trước
kia tôi không lạc bước vào văn pḥng đoán vận
mệnh của nhà nữ tiên tri Thanh Ṛon, bởi đă
biết như vậy mà vẫn cố t́nh vi phạm,
đáp ứng những mối chân t́nh, không khéo mắc
tội sát nhân có dụng ư. Tôi cam phận tra tay vào loại
c̣ng số 888 của ác thần Số Mệnh ngay từ
năm 1965 rồi mà! Quật cường hết cấp
như Nguyễn Công Trứ mà c̣n thốt lên câu than thở
“Bởi số tránh sao cho khỏi số” huống chi là
cái ngữ thằng tôi?
Tôi kết thúc mối t́nh say đắm
ấy (có định hạn sử dụng hơi
mơ hồ!) bằng bài thơ Tạ Từ gởi
cho nàng sau đó ít lâu. Đôi bên vẫn tiếp tục
thư từ cho nhau vài năm nữa, chủ yếu
thông báo t́nh h́nh sức khỏe cùng đôi ba chuyện
bông phèn vô thưởng vô phạt, không đả động
ǵ chuyện cũ.
=*=
Tiếp (2)
Phản ứng thứ hai xuất
phát từ phía một nhóm học sinh Th T, cầm đầu
là một cô khá xinh đẹp lại thật sự
thông minh (nghe
đâu cô ta hiện là chuyên gia tài chính ở một quốc
gia có nền tài chính kềnh càng, phức tạp nhất
thế giới, số tỉ phú chiếm gần phân nửa
toàn cầu).
Theo lời X kể lại th́ nhóm học
sinh ấy hẹn gặp X, và khi X thừa nhận mối
t́nh nọ là có thật th́ họ nhau nhau phản đối
có phần quyết liệt:
-
Không được!
-
Ông ấy là “của chung”.
Không ai được phép chiếm làm của riêng. (Té
ra tôi thực thụ là thứ “Ở đời muôn sự”
trong câu ca dân gian xưa nay!)
Cuộc hành xử ấy thật lạ
đời. Lời khuyến cáo nọ nghe cũng lạ
đời nốt. Tôi cảm thấy thật ấm
ḷng về t́nh h́nh diễn ra độc đáo cho ḿnh
như thế. Tôi xếp hạng “gối êm đặc
biệt” là v́ vậy.
Xem ra cả bà Hiệu Trưởng
lẫn nhóm học sinh Th T có “mẫu số chung lớn
nhất” với quan điểm của tôi đă phát biểu
ở Viện Đại Học Duyên Hải trước
đó.
Bẵng đi hơn ba mươi
năm, tức là lúc con cái nhiều học tṛ cũ
đă học xong Đại Học bỗng nhiên một
hôm nọ tôi nhận cuộc điện đàm hơi
lạ. Giọng trong máy nghe nhừa nhựa, vừa giống
kẻ ngái ngủ vừa giống kẻ say rượu.
Hỏi thăm sức khỏe nầy
nọ xong, cô ta chợt hỏi:
-
Đố thầy đoán được
em gọi thầy ở đâu đây?
-
Chịu!
-
Trong buồng tắm đây nhé!
Tôi lặng người mấy giây mới
đoán được t́nh
h́nh rồi “nặn”
nổi một câu đùa nhạt thếch:
-
Tắm một ḿnh hay mấy ḿnh vậy?
-
Sáu mống ạ!
Năm “mống” khác lao nhao xưng
danh. Tôi không kịp nhớ ra ai là ai, ngoài cô đang chủ
động cuộc gọi nọ.
Có lẽ tôi hiểu được
ư các cô nên cố vớt vát chút đỉnh bằng câu
đùa:
-
Hăy thử tưởng tượng
cho hết cấp là tắm .. bảy “mống” đi nhé!
Liền đó là hàng loạt tiếng
cười rúc rích nghịch ngợm thật dễ
thương. Tôi nhớ da diết những ngày tháng ngót
bốn mươi năm về trước…
Tôi cảm thấy cuộc gọi của
các cô U.60 nọ phảng phất màu sắc T́nh Yêu trong
sáng chứ không chỉ là t́nh nghĩa đơn thuần.
Nó rất thực tình, hoàn toàn hồn nhiên và mơ
hồ một chút tính chất “bản năng gốc”.
Có thể tôi nghĩ nhầm cũng nên. Chính
đấy
mới là thứ tình yêu
nguyên sơ, vô cùng tinh túy không hề lẫn
tạp chất. Nghĩ thật đáng công cho việc
dạy những trường Nữ.
Thứ “chuyện bây giờ mới
kể” nhắc lại vào lúc nầy nghe có vẻ sường
sượng vô duyên nhưng nếu “sống để
dạ, chết mang theo” th́ cũng gây khiếm
khuyết phần quan trọng cho nền văn hóa ứng
xử trong cuộc sống b́nh thường. Chính
đấy mới thực sự là
nền tảng vững chắc cho hòa
bình thế giới, tuy gọi như thế
nghe có vẻ dao to búa lớn khó nghe.
Làm thế khác ǵ tôi vứt bỏ chiếc gối êm ái
nhất của ḿnh? Chắc người đọc một
là thông cảm, hai là lướt qua, không nhận xét bừa
băi, phê phán tùy tiện về phẩm cách người viết.
Hết…
Giáo
Sư Ngô Văn Lại 吳文赖老师
Việt Nam,
Tháng 01, 2013
|