BÓ ĐŨA
Ngày xưa, có một
người nhà giàu, sanh được năm người
con. V́ giàu có nên những người con của ông có một
đời sống sung sướng thừa thăi về
vật chất. Nhưng chuyện đời thường
vốn vô cùng. V́ thế, có một, các con ông muốn
có hai và cứ thế tánh đua đ̣i lâu dần thành
thói quen, đến lúc không tự chủ được
th́ đă trở thành ḷng tham vọng. Càng ngày, ḷng tham
vọng của con người càng nhiều và lan ra
trên mọi b́nh diện. Do đó, họ không biết
thế nào là đủ nên lúc nào cũng khổ tâm v́
luôn nghĩ đến sự hơn thua và ganh tị lẫn
nhau. Đến khi khôn lớn, cả năm
người con nhờ tiền của cha mẹ nên
đều giàu có. Tuy mỗi người một
cơ ngơi, nhưng vẫn giữ thói ganh ghét tị
hiềm căi cọ nhau về những của cải
mà họ có. Nh́n cảnh các con không ḥa thuận, người
cha buồn lắm. Ông cố gắng khuyên bảo
nhưng dù ông có cố gắng thế nào, các con ông cũng
không bỏ được ḷng hiềm kỵ lẫn
nhau làm ông rất đau ḷng.
Sau một thời gian ngă bịnh, ông biết rằng
ḿnh không c̣n sống được bao lâu nữa.
Ông cho gọi các con đến bên giường và bảo
gia nhân đem đến cho ông hai bó đũa. Các
con ông c̣n đang nh́n nhau ngơ ngác không hiểu người
cha có ư định ǵ th́ ông lấy một bó đũa,
đưa cho mỗi người một chiếc và bảo:
- Các con mỗi đứa lần lượt bẻ
chiếc đũa này và cho cha biết kinh nghiệm về
việc các con làm dễ hay là khó.
Ông vừa dứt lời, trong chớp mắt, năm
người con bẻ năm chiếc đũa thật
dễ dàng.
Nh́n những chiếc đũa găy đôi, găy ba, ông im
lặng và các con ông cũng yên lặng đợi chờ.
Một lát sau, ông đưa nguyên bó đũa cho
người con cả và dịu dàng nói:
- Tốt. Các con đă thành công trong việc bẻ một
chiếc đũa. Bây giờ, các con lại thay phiên
nhau bẻ nguyên cả bó đũa này cho cha xem.
Người con trưởng cầm bó đũa ra sức
bẻ. Anh vận dụng sức mạnh đến
nỗi mặt mũi đỏ gay nhưng không làm cho
bó đũa gẫy được dễ dàng. Chờ
đến lúc anh chịu thua, người cha bảo
người con thứ hai tiếp tục. Cũng
như người con lớn, người con thứ
hai không bẻ được và chịu thua. Ông
kiên nhẫn chờ đến khi người con thứ
năm bỏ cuộc mới ôn tồn nói:
- Đó, các con xem, thế nào là sức mạnh của
sự đoàn kết. Nếu các con cứ tiếp tục
hiềm tị chia rẽ nhau th́ các con cũng lẻ
loi và yếu đuối không khác ǵ một chiếc
đũa và các con sẽ bị kẻ thù bẻ găy dễ
dàng. Nhưng nếu các con biết thương yêu
đoàn kết lại với nhau như bó đũa
th́ không một sức mạnh nào bẻ găy được
các con.
Năm người con ông hiểu ư cha và bài học ông
vừa dạy. Cảm động và hối hận
v́ ăn ở với nhau không phải rồi c̣n làm
cha buồn, các con ông ôm lấy ông vừa khóc, vừa
hứa là từ nay về sau sẽ bỏ thói tị
hiềm ích kỷ để yêu thương đoàn kết
với nhau.
Sau đó người cha mất đi. Năm người con vâng lời
cha dạy. Họ rất đoàn kết và
thương mến lẫn nhau. Đời sống
gia đ́nh họ rất hoà thuận và không một ai
có thể cạnh tranh được với sự
giàu mạnh trong việc làm ăn
buôn bán của gia đ́nh họ.
(
Không rơ tên tác giả )
|
Một cây làm chẳng nên non,
Ba cây chụm lại thành ḥn núi cao.
“Cụm từ ‘chụm lại’ khiến người
nghe liên tưởng đến sự đoàn kết,
đoàn kết đ̣i hỏi sự đồng thuận,
đồng ḷng, kết hợp thành khối, thành nhóm chặt
chẽ, keo sơn gắn bó.
Trái lại, ‘ḥn núi cao’ gợi ư vươn lên có ư nghĩa
hướng dẫn, soi đường chỉ lối,
không hề gợi ư keo sơn, gắn bó. Người
ta thường nói ‘ư chí vượt hơn núi’, không ai
nói đoàn kết vượt hơn núi.”
Gia đ́nh là một khối đoàn
kết không thể tách rời giống như các bộ
phận trên cơ thể của chúng ta: Tay, chân phải gắn liền
với nhau. Nếu như
các bộ phận ấy không đi đôi với nhau
th́ không thể tạo thành một cơ thể hoàn thiện
đúng không ạ? Câu ca dao trên khuyên chúng ta nếu
đứng trước những khó khăn trong cuộc
sống, là anh em trong một nhà mà không thương
yêu, đùm bọc, che chở nhau th́ không thể
thành công trong bất cứ việc ǵ. Chúng ta chỉ đă tự
đào cái hố sâu để chôn vùi tất cả những
ǵ chúng ta đang có. Chúng ta là một thể thống nhất
th́ phải đoàn kết lại giúp nhau vượt
qua mọi gian khó. Cũng giống như câu chuyện
“Bó Đũa”, nếu chúng ta tách từng chiếc ra
để bẻ th́ rất dễ dàng nhưng khi hợp
nó lại thành một bó th́ không thể nào bẻ nổi
v́ đó là cả một bó chứ không c̣n là từng chiếc
nữa. Chính v́ vậy mà ông cha ta đă đúc kết
được những kinh nghiệm trong cuộc sống
và truyền lại cho con cháu ngàn đời sau một
kho tàng vô giá với những câu ca dao, tục ngữ. Trong đó có câu:
Một con ngựa đau,
Cả tàu bỏ cỏ.
Đây là câu tục ngữ khuyên chúng
ta rằng trong nhà có một người đau th́ cả
nhà cũng không vui vẻ ǵ mà c̣n mất ăn
mất ngủ v́ lo lắng cho một người thân
của ḿnh gặp hoạn nạn. Cụm từ “bỏ cỏ”
có nghĩa là cả nhà đều lo lắng v́ một
thành viên trong gia đ́nh đang gặp khó khăn cần
giúp đỡ. Vậy th́ chúng ta phải biết
nương tựa giúp đỡ lẫn nhau cho dù bất
cứ hoàn cảnh nào xảy ra th́ anh em trong một nhà
phải đoàn kết thương yêu giúp đỡ lẫn
nhau và cùng nhau vượt qua những khó khăn trong cuộc
sống. Đừng v́ lợi ích của bản thân mà
làm gia đ́nh không vui, anh em lục đục th́ đấng
sinh thành rất đau buồn -- tại sao cùng một
khúc ruột do ḿnh sinh ra mà lại không thương yêu
nhau? Con người rồi
ai cũng được một lần lên chức làm
cha, làm mẹ, th́ ai cũng muốn con cái của ḿnh phải
biết hoà thuận, thương yêu nhau th́ tại sao
chính bản thân của ḿnh lại không thực hiện
được niềm ao ước của ḿnh là
thương yêu đùm bọc anh em khi gặp hoạn nạn
khó khăn. Chúng ta nên có một sự nhất quán trong
hành động cũng như trong suy nghĩ để
chúng ta làm gương cho con cháu của ḿnh noi theo.
|