|
癸丑歲暮誌懷 原作
Nguyên
tác: Quư SửuTuế Mộ
Chí Hoài
儋州黎元笑佛先師親筆遺作
癸丑歲暮誌懷
1974年元月
半生塵刼裏，
雲海一征鴻。
衣寬不為恥，
托瓢亦固窮。
逸情遊物外，
醉意卧書中。
俯仰寬天地，
何須自屆躬。
THƠ TIẾU PHẬT
Muốn đổ đi một xô
nước, người ta phải chọn cho
được một chỗ đất cát hút ẩm.
Tâm hồn nhà thơ Tiếu Phật là một xô nước
như thế, đầy ắp và luôn sóng sánh, gợn
sóng nhưng quanh ông là một khu vực trải nhựa
phẳng ĺ, ông chỉ có thể đổ từng chút
bằng những bài thơ và để mặc cho nó bốc
hơi. Nghĩa là ông trút
tâm sự một cách vô vọng.
Phiên
âm:
Đạm Châu Lê Nguyên Tiếu Phật
tiên sư thân bút di tác:
QUƯ
SỬU TUẾ MỘ CHÍ HOÀI
(Nhất cửu thất tứ
niên nguyên nguyệt ư Nha Trang)
Bán sinh trần
kiếp lư,
Vân hải
nhất chinh hồng.
Y kệ bất vi sỉ,
Thác biều diệc cố cùng.
Dật t́nh du vật ngoại,
Túy ư ngọa
thư trung.
Phủ
ngưỡng khoan thiên địa,
Hà tu tự khuất cung?
Tháng giêng, 1974
Dịch thơ:
Di phẩm do
cố giáo sư Phật Cười Lê Nguyên – người
Đạm Châu – đích thân viết:
GHI LẠI NỖI NIỀM CUỐI
NĂM QUÍ SỮU
(Tháng giêng 1974 ở
Nha Trang)
Nửa đời lăn lóc bụi
trần,
Trời mây biển thẳm một
thân chim hồng.
Mẽ ngoài chẳng ngại người
trông,
Gửi cầm bầu rỗng, cố
cùng hẳn hoi.
Buông xuôi một khối t́nh hoài,
Đắm ḿnh sách vở, chẳng
coi ḿnh ghiền.
Bao la trời đất mông mênh,
Sao ta lại phải ép ḿnh nằm
co?
Diễn giải:
Câu 1: Lăn lóc nửa đời
mà vẫn phải tiếp trụ.
Câu 2: Chí khí cao xa rất muốn bay
hết tầm nhưng không cùng ai chia bớt sức gió
cản trở, cứ phải lẽo đẽo bay
măi.
Câu 3: Ăn mặc xuềnh soàng
nhưng chẳng ngượng.
Mấy câu cuối: Không c̣n tiền mua rượu,
lại túng bấn phải đem cầm chiếc bầu
nhưng vẫn bền ḷng chịu túng chứ không kiếm chác bất chấp
thủ đoạn (君子固窮, 小人窮斯濫矣)Tiếu Phật là
mẩu người quân tử cuối cùng của nền
nho học truyền thống. Ông thấm thía châm ngôn 窮则变, 变则通 nên quyết tâm phải
vùng lên
Đọc những
ǵ Tiếu Phật kể về đời ḿnh, ta dễ
nhận ra ông có một nhân cách lớn, một hoài bảo
lớn nhưng cuộc đời níu gh́, tạo cho ông
biết bao bế tắc, ông như con chim hồng bay
đường xa (chinh hồng) h́nh hài không nhốt giam nổi lư
tưởng lớn lao ấy, đây là nổi khổ
marathon của đời ông.
Ngô Văn Lại 吳文赖 phiên âm, dịch, và diễn
giải
|
